نکات کلیدی در پرورش جوجه گوشتی
شرایط و نیاز های مدیریت سالن مرغداری گوشتی
- سالن مرغداری گوشتی: پرورش طیور به ویژه جوجه مرغ گوشتی، یک فعالیت اقتصادی نسبتاً پیچیده با رموز بیشتری نسبت به سایر حرفه ها می باشد و چون در یک دوره کوتاه با جوجه های جوان و حساسی سرو کار داریم، حساسیت آن به مراتب بیشتر است.
اجداد و مادران جوجه های گوشتی تحت شرایط بسیار ایدآلی نگهداری می شوند و صفات تولیدی و حیاتی آنها، تحت فشردگی خاص و با توجه به شرایط محیطی خاصی ، انتخاب و به جوجه های آنها انتقال می یابد.
وزن این جوجه ها در مدت ۴۰ روز به بیش از ۵۰ برابر وزن اولیه آنها، افزایش می یابد. طول دوره نگهداری آنها حدود ۱۰۰۰ ساعت است.
در مرغداری های گوشتی و صنعتی طول دوره بسیار کوتاه تر از مرغداری های تخمگذار می باشد و معمولا در سن ۴۵ روزگی طیور آماده کشتار میشوند. در طول این دوره دو هفته اول از اهمیت زیادی برخودار بوده و بیشترین تلفات نیز مربوط به همین ۱۴ روز اول می باشد. بنابراین مرغدار در این زمان باید با اجرای یک برنامه مدیریتی صحیح میزان تلفات را به حداقل ممکن برساند.
برای این منظور مجموعه ای از فعالیت ها همچون دما، رطوبت، تهویه، خوراک، بهداشت سالن، واکسیناسیون جوجه ها و تراکم آنها در داخل سالن بایستی به صورت اصولی اجرا و کنترل شوند.
مدیریت سالن مرغداری گوشتی
سالن پرورش جوجه گوشتی باید مکان مناسب و راحتی برای پرورش آنها در طول دوره باشد. به همین دلیل باید تجهیزاتی در سالن به کار رود که بتواند دما، رطوبت ، کیفیت هوا و نور سالن را در تمامی فصول کنترل کند و در هر لحظه بتوان سیستم آبخوری و دانخوری مورد نیاز را نصب و از آنها استفاده نمود. برای کنترل شرایط داخلی سالن از دیواره ها و سقفهای عایق ، هواکشها، ورودیهای هوا، بخاریها، کولرها، ترموستات و تایمر استفاده می شود.
بهداشت سالن مرغداری گوشتی
قبل از جوجه ریزی بایستی سالن کاملا ضد عفونی شده و جایگاه جوجه ها آماده باشد. معمولا ضدعفونی سالن مرغداری به مدت دو هفته طول میکشد و مرغدار باید به طور کلی سالن را ضد عفونی نموده و تجهیزات مرغداری داخل آن را سرویس کند.
دما و رطوبت سالن مرغداری گوشتی
دما و رطوبت دو عامل بسیار مهم در سالن مرغداری می باشند. در هفته های اول دمای کمتر از ۲۹ درجه باعث سرما خوردگی جوجه ها، شیوع بیماری و تلفات زیاد میشود. چرا که جوجه ها تا سن دو هفتگی قادر به کنترل دمای بدن خویش نیستند. قبل از ورود جوجه ها به داخل سالن باید دمای آن را گرم کنید.
رطوبت نیز عامل بسیار مهمی می باشد که مرغدار باید به آن توجه کند. برای جلوگیری از دهیدراته شدن جوجه ها نیاز است که حتما از دستگاه رطوبت ساز و ابزارهای کنترلی همچون رطوبت سنج مرغداری استفاده کرد.
در جدول زیر میزان دما و رطوبت مناسب برای سالن مرغداری گوشتی را توضیح داده ایم.
سن (بر حسب روز) | دمای مناسب (درجه سانتی گراد) | رطوبت مناسب |
۱ الی ۳ روزگی | ۳۵ | ۶۵ درصد |
۴ الی ۷ روزگی | ۳۳ | ۵۰ درصد |
۸ الی ۱۴ روزگی | ۳۱ | ۵۰ درصد |
۱۵ الی ۲۱ روزگی | ۲۹ | ۵۰ درصد |
۲۲ الی ۲۸ روزگی | ۲۶ | ۵۰ درصد |
۲۹ الی ۳۵ روزگی | ۲۳ | ۵۰ درصد |
۳۵ روزگی تا سن کشتار | ۲۱ | ۵۰ درصد |
توجه داشته باشید که میزان رطوبت باید با توجه به حرارت و تهویه سالن تنظیم شود.
مشخصات سالن مرغداری گوشتی :
سالن مرغداری باید جوجه ها را در برابر باد، باران، حیوانات و سایر پرندگان و نیز تغییرات شدید و ناگهانی دما، محافظت کند.
مشخصات سالن مرغداری گوشتی مناسب به شرح زیر است :
- سقف و دیوارها محکم و بدون شکاف باشند، درب و پنجره ها به خوبی بسته شده و فاقد هرگونه درز و منفذی باشند.
- کف سالن بایستی قابلیت نظافت و ضدعفونی داشته باشد که به همین منظور می توان از سیمان و آسفالت استفاده نمود.
- دیوارها را بتوان شستشو داد.
- سیستم تهویه مناسب داشته باشد.
- حتی المقدور دیواره ها و بخصوصی سقف دارای عایق بندی مناسب باشد.
- سالن دارای سیستم لوله کشی آب باشد، به طوری که در فصل زمستان یخ نزند و در تابستان گرم نشود.
- برق کشی و سیستم نور به همراه تجهیزات کنترل کننده ( از قبیل دیمر، تایمر ) مناسب در سالن وجود داشته باشد. به ازای هر ۱۸ متر مربع فضای کف سالن ، از یک لامپ ۱۰۰ تمیز در ارتفاع حدود 4/2 متری استفاده شود. با کثیفی لامپها و ارتفاع بیشتر، تعداد لامپ مورد نیاز بیشتر می شود.
- در صورت رعایت نکات بهداشتی و فنی و وجود امکانات، می توان در هر متر مربع فضای مفید داخلی سالن، تعداد ۱۵ جوجه در نظر گرفت.
- تا سن ۴ هفتگی ، فضای لازم و مفید دانخوری به ازای ۱۰۰ جوجه، 6/3 متر و پس از آن ۶ متر است. اگر دانخوری از نوع ناودانی بود، میتوان به دلیل دو طرفه بودن دانخوریها، این رقم را نصف کرده و تعداد دانخوری مورد نیاز را حساب کرد. برای مثال دو دانخوری ۹۰ سانتیمتری برای ۱۰۰ جوجه در ۴ هفته اول کافی است ( ۳/۶ = ۰/۹ × ۲×۲)
- فضای آبخوری تا سن ۴ هفتگی ، ۱۰۰ سانتیمتر و پس از آن ۱۲۵ سانتیمتر به ازای ۱۰۰ جوجه است. محاسبه تعداد آبخوری مورد نیاز از طریق حاصل تقسیم عدد مربوطه بر محیط آبخوری بدست می آید.
آیا میتوان در منزل مرغ گوشتی پرورش داد؟
پرورش مرغ بومی در مناطق روستایی بسیار مرسوم می باشد. اما باید بدانید که مرغ های بومی در سن ۶ ماهگی برای کشتار مناسب هستند. در حالیکه مرغ گوشتی صنعتی در سن ۴۵ روزگی آماده کشتار میشود.
میزان مصرف دان مرغ گوشتی در یک دوره چقدر است؟
به طور کلی هر جوجه گوشتی تا سن کشتار ۵ کیلوگرم دان مصرف میکند. البته در صورت عدم استفاده از دانخوری های استاندارد و یا رعایت نکردن اصول مدیریتی، ممکن است دان بیشتری مصرف شود.
برای پرورش مرغ گوشتی چقدر سرمایه لازم است؟
سرمایه مورد نیاز برای پرورش مرغ گوشتی کاملا به ظرفیت تولید و قیمت به روز لوازم مرغداری بستگی دارد.
سایر نکات کلیدی در پرورش مرغ گوشتی
- جوجه های یک روزه را سریعا از کارتن ها به داخل سالن منتقل کنید تا دچار کم آبی بدن نشوند.
- در داخل سالن دانخوری سینی و آبخوری به اندازه کافی قرار دهید تا جوجه ها به محض ورود تغذیه شوند.
- در هفته اول به مدت ۲۳ ساعت برنامه نوردهی با شدت ۳۰ الی ۴۰ لوکس در داخل سالن اجرا کنید تا اشتهای جوجه ها تحریک شده و جایگاه دانخوری ها آبخوری ها را بشناسند. پس از سن یک هفتگی تا زمان کشتار ۶ ساعت برنامه خاموشی در نظر بگیرید.
- زمان خواب جوجه ها از ساعت ۸ شب الی ۱ شب خواهد بود.
- برای تنظیم دمای سالن، د رنقاط مختلف دماسنج نصب نموده تا دما به صورت یکنواخت در سالن پخش شود. در غیر اینصورت جوجه ها فقط در نقاط گرم دور هم جمع شده و بر اثر ازدحام خفه خواهند شد.
- آب خنک و تازه باید همیشه در دسترس جوجه ها قرار گیرد. ارتفاع آبخوری ها باید با توجه به سن آنها در هر دوره تغییر پیدا کند.
- برنامه واکسیناسیون جوجه ها را طبق نظر دامپزشک و بر اساس آلودگی منطقه ای اجرا کنید.
- تهویه سالن باید بر اساس رطوبت، گاز آمونیاک، حرارت و اکسیژن سالن تنظیم شود. برای کنترل بهتر شرایط محیطی داخل سالن، مرغدار باید از دستگاه های مختلف همچون دستگاه سنجش آمونیاک، سنجش دی اکسید کربن، رطوبت سنج، دماسنج، بادسنج و … استفاده کند.
- غلظت دی اکسید کربن سالن بایستی در حدود ۴ قسمت در میلیون باشد. همچنین غلظت آمونیاک هوا قابل قبول در سالن مرغداری کمتر از ۱۰ قسمت در میلیون می باشد.
در دو هفته اول جهت گرمایش سالن از لامپ مادر مصنوعی مادون قرمز استفاده کنید. این کار باعث تحریک اشتها و همچنین میکروب زدایی بدن جوجه ها و سالن مرغداری میشود.