اهمیت مرغ سایز و فواید استفاده از آن برای مصرف کنندگان
مرغ سایز چیست؟
با رشد روزافزون جمعیت، یکی از مسائل بسیار مهم پیش روی بشر امروزی بحث تامین امنیت غذایی است. گوشت قرمز در گذشته یکی از کالاهای اساسی در سبد هزینههای خانوار ایرانیان بود که در دهه اخیر کمبود مراتع و مشکلات تولید آن از سویی و وابستگی به واردات این محصول از سوی دیگر باعث افزایش گرایش تمایلات مردم به تولیدات طیور و به خصوص گوشت مرغ شدهاست. پروتئین بالا، ضریب تبدیل غذایی مناسب، افت کم در کشتارگاهها و محدود بودن بیماریهای قابل انتقال تمایل به مصرف گوشت مرغ را دوچندان کرده است.
همچنین بـه دلیـل ارزش غذایـی بالا و قیمـت مناسـب از منابـع پروتئینـی مهـم سـبد غذایـی خانـوادههـا به شـمار مـیرود و مصـرف سـرانه آن در کشـور ما حـدود 28کیلوگـرم برآورد میشـود. از جمله عواملی که باعث شده است امروزه مرغ گوشتی با وزن بالا وارد بازار گردد میتوان به سیاستهای تولید مرغ سنگین از سوی تولید کنندگان، فرهنگ مصرف مرغ درشت در جامعه و عدم حمایت از تولید کنندگان مرغ سایز اشاره کرد. و در نتیجـه لاشههای موجـود در بـازار وزنهـای بالاتری داشـته کـه گاهـی اوقـات وزن آنهـا بـه 3 کیلوگرم هـم میرسد.
تولید و ترویج فرهنگ مصرف مرغ سایز به عنوان یک منبع غنی از پروتئین با توجه به ظرفیتها و امکانات کشور در اولویت برنامههای امنیت غذایی و تغذیه در کشور قرار دارد. از اصلی ترین ترکیبات ساختاری سلولها، پروتئینها هستند. عضلات و استخوان، غضروف، پوست و ناخن تا حد زیادی از پروتئین ساخته شدهاند. یکی از فراوانترین پروتئینهای مصرفی در جهان گوشت مرغ است. و برای هزاران سال است که در سراسر جهان به عنوان غذا مصرف میشود. پروتئین مرغ و طیور، مانند سایر گوشتها، شیر و تخم مرغ به عنوان پروتئین با کیفیت بالا تعریف میشود.
بهتر است چه نوع مرغی مصرف کنیم؟
از آنجاییکه بازار پسندی مرغ درشت در کشور ما بیشتر است. این موضوع باعث میشود طول دوره پرورش مرغ طولانی شود و متعاقب آن میزان آنتی بیوتیک مصرفی نیز افزایش یابد. مرغهای با دامنه وزنی حدود 6/1 تا 2 کیلوگرم در بهترین شرایط سلامت هستند و طول دوره پرورش هم با شرایط فعلی ایران باید حدود 42 تا 45 روز باشد. در مرغهایی که طولانی تر از این مدت پرورش مییابند و درشت تر میشوند مقادیر باقی مانده آنتی بیوتیک در گوشت آنها بیشتر است.
- سن کشتار
همچنین کاهش سـن کشـتار موجب تردی و افزایش کیفیت گوشـت ران و سـینه میشـود. گوشـت سـینه مـرغ در حالـت خـام بـه رنـگ صورتـی کـم رنـگ اسـت. و بالعکس هـر چه سـن کشـتار افزایـش یابـد رنـگ گوشـت تیره تـر میشـود. مقـدار چربی لاشه بـا بالا رفتن وزن نیـز افزایش مییابـد. در پی کاهش وزن مرغ، افت ناشـی از چربی محوطـه بطنی، زیر جلدی و اطراف قلـب و حـدود 3 درصـد و دور ریز چربی و پوسـت در آشـپزخانه رسـتورانها و منـازل حداقـل 5 درصـد کاهش
مییابد. در مجمـوع این موارد میتوان نتیجه گرفت 8 درصد گوشـت مرغ کمتـر دور ریز میشـود کـه منجر بـه صرفه جویی در مصرف گوشـت مرغ خواهـد شـد و از اتلاف منابع کشـور جلوگیری میشـود.
- مرغ سایز و اهمیت تولید آن
تعاریف متعددی از مرغ سایز وجود دارد که به طور کلی، تولید مرغ با وزن یکسان در طول دوره پرورش و تحویل آن به مصرف کننده با وزن نسبتا مشابه را شامل میشود. تولید مرغ در سن کمتر و گوشت مرغ در وزن 4/1
کیلوگرم در واقع از جمله اجرای سیاست تولید محصول سالم است. در این فرایند، طول دوره پرورش از ۵۰ روز به ۳۵ تا ۴۰ روز کاهش یافته است تا از این طریق بتوان مرغ استاندارد با وزن زنده معادل 2 تا 8/1 و وزن لاشه 5/1 تا 3/1 کیلوگرم تولید کرد که این نوع گوشت، چربی و ضایعات کمتری دارد و به سلامت مصرف کننده کمک میکند.
- مقایسه لاشه مرغ سایز و مرغ درشت
در ایران با تمام تاکیداتی که از سوی مجامع علمی و مسئولان صورت میگیرد تولید و مصرف مرغ سایز، کمتر از کشورهای پیشرفته است. البته به دلیل استقبال کشتارگاهها از مرغ سنگین وزن (به دلیل پایین بودن افت کشتارگاهی) تولیدکنندگان طیور گوشتی ترجیح میدهند مرغهایی پرورش دهند که باب میل کشتارگاهها باشد (به رغم واردشدن ضرر در پرورش اینگونه مرغ ها). از سوی دیگر مصرف کنندگان مرغ گوشتی نیزممکن است بدون توجه به فواید گوناگون بهداشتی مصرف مرغ سایز یا به دلیل نیافتن در فروشگاهها ناچار به مصرف مرغ های با وزن بالاتر روی میاورند.
- مزایای مرغ سایز برای مصرف کننده
- ارتقای سطح سلامت و بهداشت عمومی جامعه در پی عرضه محصول سالم
- افزایش خوش طعمی و تردی گوشت مرغ
- کاهش بروز بیماریهای متابولیکی مانند آسیت و متعاقب آن کاهش افت لاشه
- کاهش باقیماندههای آنتی بیوتیکی در لاشه برای مصرف کنندگان بهعلت کاهش دوره طول دوره پرورش
- جلوگیری از بروز مقاومت آنتی بیوتیکی در مصرف کنندگان
- کاهش ضایعات ناشی از کشتار طیور مانند پوست لاشه به صورت درصدی از وزن بدن
- کاهش چربی محوطه بطنی و متعاقب آن کاهش بیماریهای قلبی-عروقی در مصرف کنندگان
- کاهش قیمت تمام شده مرغ برای مصرف کنندگان و در نتیجه امکان خرید بیشتر توسط اقشار کم درآمد جامعه
درصد پوست و چربی مرغ
ردیف | وزن لاشه | درصد پوست و چربی محوطه شکمی |
1 | 1100 | 7/11 |
2 | 1200 | 3/12 |
3 | 1300 | 8/12 |
4 | 1400 | 2/13 |
5 | 1500 | 1/14 |
6 | 1600 | 3/14 |
7 | 1700 | 5/14 |
8 | 1800 | 7/14 |
9 | 1900 | 9/14 |
10 | 2000 | 2/15 |